Puso rice z Cebu. Wiszący ryż w kształcie serca

Czy słyszeliście o uwielbianym przez mieszkańców Cebu ryżu w kształcie serca – Puso? Wędrując ulicami Cebu, możecie zauważyć coś interesującego zwisającego ze straganów z jedzeniem. Jest to gotowany ryż zawinięty w żółte i/lub zielone liście kokosa. Stąd nazwa tego podstawowego pożywienia w języku Cebuano – “wiszący ryż”, czyli „puso”. Puso występuje w różnych kształtach, ale najbardziej znany jest ryż w kształcie serca! Puso towarzyszy wielu różnym potrawom filipińskim, zwykle grillowanym lub smażonym. Niektóre z najbardziej znanych to między innymi lechon (pieczona wieprzowina), tuslob buwa (cebuański street food), siomai (rodzaj pierożków) lub ngohiong (rodzaj smażonej przekąski). Często puso jest również rozcinane na pół, aby ułatwić konsumpcję. Czy wiecie jednak, że ryż puso ma korzenie animistyczne?

Przedkolonialne animistyczne korzenie

Wiele krajów Azji Południowo-Wschodniej, które praktykowały animizm, uważa ryż za święty pokarm, a Filipiny nie są tu wyjątkiem. Animistyczni, przedhiszpańscy Cebuańczycy używali puso jako ofiary składanej duchom przodków i przyrody oraz bóstwom. Rytuały te nie były jednak mile widziane przez kościół katolicki, który przybył na wyspy wraz z kolonizatorami. Dlatego miejscowa ludność przestała je wykonywać z obawy przed karami. Na szczęście, pomimo prób całkowitego wykorzenienia zwyczajów związanych z puso, przetrwały one w niektórych miejscach.

Przykład takiej praktyki można zaobserwować w jednej z górzystych wsi w Cebu City, Taptap. Nazywa się to tam harang sa mga kalag. Miejscowa ludność wykłada na podłodze przy głównym wejściu do kuchni ucztę z puso w różnych kształtach. Ma to uniemożliwić duszom zmarłych spożywanie posiłków. Niemniej jednak rytuały zaczęły powoli zanikać pod koniec ubiegłego wieku.

Do wyboru, do koloru!

Istnieje wiele różnych form puso w zależności od kontekstu użycia i przekazywanych informacji. Przypominające kształtem żaby binaki i inspirowane orchideą manan-aw nawiązują do natury. Ta różnorodność pokazuje to szacunek wczesnych Cebuańczyków dla przyrody i ukierunkowanie ekologiczne puso jako przedmiotu rytualnego. Kształt diamentu lub serca kinasing również oddaje szacunek wczesnych Cebuańczyków dla natury. Ten kształt wiszącego ryżu reprezentuje dumę rolników z ich obfitych zbiorów i dobrych uczynków. Z kolei wzory przypominające kieliszek – binosa i dłuto – tinigib symbolizują sukces wczesnych Cebuańczyków i to, co do niego doprowadziło. Wreszcie, wzór badbaranay, który oznacza tyle co „rozwiązać”, otwiera rytualną ceremonię.

Jak to zrobić krok po kroku?

Każda forma wiszącego ryżu ma inną technikę wykonania, ale wszystkie opierają się na podstawowych zasadach. Najpierw usuwa się nerw środkowy liścia kokosa. Zazwyczaj robi się to za pomocą noża lub paznokcia tkacza (osoby przygotowującej wiszący ryż), zwykle prawego kciuka. Następnie tnie się liście na paski o szerokości odpowiadającej zastosowaniu puso lub osobistym preferencjom tkacza. Później paski liści tka się w technice, która jest specyficzna dla określonego typu puso. Na koniec paski się zaciska. Ręcznie wykonany woreczek wypełnia się następnie nieugotowanym ryżem, który stanowi połowę objętości woreczka. Następnie ryż gotuje się w woreczku, co zapobiega jego rozsypywaniu się. Nadaje to potrawie wyjątkową teksturę i sprawia, że jest naprawdę sycąca.

Podsumowując, wiszący ryż puso jest integralną częścią kuchni Cebuano. Nie tylko jest ikoną ulicznego jedzenia, ale też potrawą, którą Filipińczycy serwują na wszelkich przyjęciach. Puso jest również bardzo poręczne, więc wielu Filipińczyków spożywa je w podróży. A Wy – próbowaliście już wiszącego ryżu puso?

Autor: Franchesca Hortel (Absolwentka USC)